الکترونیک

تاریخچه ی کامپیوتر ها

مقدمه

در سال ۱۶۴۲ بلیز پاسکال ماشینی ابداع کرد که می توانست اعدادی تا هشت رقم را با یکدیگر جمع کند. ابزار او که پاسکالین نامیده می شد کاملاً مکانیکی بود و از چرخدنده های درگیر استفاده می کرد. در سال ۱۶۹۴ یک ریاضیدان آلمانی بنام لایب نیتز قابلیت ضرب کردن را به این ماشین افزود. اما تا سال ۱۸۲۰ ماشین حسابهای مکانیکی مورد استفاده گسترده واقع نشدند. در این سال یک مهندس فرانسوی بنام توماس دوکولمار ماشینی ساخت که می توانست چهار عمل اصلی را انجام دهد. این ماشین که آریثومتر نامیده می‌شد تا جنگ جهانی اول مورد استفاده بود.

پدر علم کامپیوتر چه کسی بود؟

شروع واقعی عصر کامپیوترها را می توان در گرو کار ریاضیدان انگلیسی چارلز بابیج دانست. او در سال ۱۸۳۲ طرحی برای اولین کامپیوتر همه منظوره بنام ماشین تحلیلی پی ریخت. این ماشین که از پنجاه هزار قطعه ساخته شده بود از کارت های سوراخدار برای ورود اطلاعات استفاده می کرد. گرچه این طرح کاملاً عملی بود، ولی بواسطه پیچیدگی و هزینه زیاد هرگز ساخته نشد. دستیار بابیج، آگوستا ایدا کینگ دختر شاعر معروف انگلیسی لرد بایرون بود که برای ماشین تحلیلی بابیج برنامه کامپیوتری جهت انجام محاسبات نوشت. بنابراین ایدا کینگ را می توان اولین برنامه نویس کامپیوتر در تاریخ جهان نامید. در دهه ۱۹۸۰ وزارت دفاع آمریکا به افتخار او یک زبان مدرن برنامه نویسی را بنام ایدا (ADA) نامگذاری کرد.

در سال ۱۸۸۹ یک مخترع آمریکایی بنام هرمان هولریت دستگاهی برای محاسبات سرشماری عمومی آمریکا ابداع کرد. محاسبات سرشماری قبلی در سال ۱۸۸۰ بصورت دستی انجام شده و حدود ده سال بطول انجامیده بود. هولریت از کارتهای سوراخدار برای ذخیره نتایج سرشماری استفاده می کرد. با استفاده از ماشین ابداعی هولریت، آمارگیران توانستند نتایج سرشماری را در طی شش هفته محاسبه کنند. علاوه بر سرعت، این شیوه ذخیره نتایج باعث کاهش قابل ملاحظه اشتباهات شده بود. او در سال ۱۸۹۶ اولین شرکت کامپیوتری را ابداع کرد که در سال ۱۹۲۴ بنام شرکت ماشینهای اداری بین المللی یا IBM تغییر داد.

اولین کامپیوتر ساخته شده توسط IBM

پنج نسل کامپیوترهای نوین

نسل اول (۱۹۴۵-۱۹۵۶)

با شروع جنگ جهانی دوم دولتها شروع به سرمایه گذاری بیشتر در توسعه کامپیوترها نمودند. در سال ۱۹۴۱ یک مهندس آلمانی بنام کنراد زئوس کامپیوتری بنام Z3 ساخت که در طراحی هواپیماها و موشکها بکار می رفت. در ۱۹۴۳ در بریتانیا کامپیوتری بنام کلوزوس ساخته شد که می توانست پیامهای رادیویی المانی ها را رمز گشایی کند. در سال ۱۹۴۴ یک مهندس آمریکایی بنام هوارد آیکن که برای IBM کار می کرد کامپیوتری بنام Mark I برای نیروی دریایی آمریکا ساخت. از این کامپیوتر برای محاسبه مسیر پرتاب گلوله و موشک استفاده می شد. این کامپیوتر دارای طولی به اندازه یک زمین فوتبال و حدود ۸۰۰ کیلومتر سیم بود. برای به راه انداختن قطعات مکانیکی آن از سیگنالهای الکترومغناطیسی (امواج رادیویی) استفاده می شد. محاسبه هر عمل اصلی در این کامپیوتر حدود ۳ تا ۵ ثانیه بطول می انجامید ولی قادر بود عملیات محاسباتی پیچیده ای را انجام دهد.

اما اولین کامپیوتر همه منظوره ای که از آن می شد برای انجام عملیات مختلفی استفاده کرد، انیاک (ENIAC) نام داشت. این کامپیوتر در اواخر جنگ جهانی دوم ساخته شد و ماشین عظیمی بشمار می رفت. از ۱۸۰٫۰۰۰ لامپ خلا و ۷۰٫۰۰۰ مقاومت و ۵ میلیون جوش لحیم ساخته شده بود و در هر ساعت ۱۶۰ کیلووات انرژی مصرف می کرد. با این وجود هزار بار سریعتر از Mark I بود.

در سال ۱۹۴۵ دانشمند جوانی بنام جان فون نیومن کامپیوتری بنام ادواک (EDVAC) ابداع کرد که نقطه تحول مهمی بشمار می رفت. این کامپیوتر دارای حافظه ای برای ذخیره دستورالعمل ها و داده ها بود و از یک “واحد پردازش مرکزی” بهره می برد. در سال ۱۹۵۱ یونیواک ساخته شد که اولین کامپیوتر همه منظوره تجاری بشمار می رفت.

مشخصات اصلی کامپیوترهای نسل اول را می توان بشرح زیر خلاصه کرد:

  • هربار باید برای منظوری خاص برنامه ریزی می شدند.
  • دارای زبان مخصوص به خود (بنام زبان ماشین) بودند.
  • از لامپ های خلا برای انتقال داده ها و از استوانه های مغناطیسی برای ذخیره اطلاعات استفاده می کردند.

نسل دوم (۱۹۵۶-۱۹۶۳)

در سال ۱۹۴۸ ابداع ترانزیستورها باعث تغییر مسیر توسعه کامپیوترها شد. ترانزیستور جایگزین لامپ خلا بزرگ و پرمصرف شد و در نتیجه اندازه ماشین های الکترونیکی کاهش قابل ملاحظه ای یافت. با بکارگیری ترانزیستور، نسل دوم کامپیوترها متولد شدند که بسیار سریعتر،‌کوچکتر و ارزانتر بودند. در سال ۱۹۶۵ کامپیوتر IBM ۱۴۰۱ در شرکتهای بزرگ برای انجام محاسبات مالی بکار می رفت. این کامپیوتر دارای همه قسمتهای کامپیوترهای مدرن امروزی مانند چاپگر ، دستگاه های ذخیره بر روی نوار کاست و دیسک مغناطیسی،‌ حافظه، سیستم عامل و برنامه های ذخیره شده بود. زبانهای برنامه نویسی سطح بالا که بجای کدهای کامپیوتری از کلمات گفتاری استفاده می کردند،‌ در این نسل ظهور کردند. دو مثال مهم از اینگونه زبانها عبارتند از FORTRAN برای کاربردهای علمی وCOBOL برای کاربردهای تجاری. صنعت نرم افزار در این زمان متولد شد.

مشخصات اصلی کامپیوترهای نسل دوم عبارتند از:

  • استفاده از ترانزیستورها
  • استفاده از زبانهای برنامه نویسی سطح بالا
  • دارا بودن لوازم جانبی برای ذخیره و چاپ اطلاعات

نسل سوم (۱۹۶۴-۱۹۷۱)

در سال ۱۹۵۸ مدارهای مجتمع (IC) ابداع شدند. یک مدار مجتمع قطعه ای الکترونیکی است که تعداد زیادی اجزاء الکترونیکی را بر روی قطعه سیلیکونی کوچکی گرد می آورد. ابداع نیمه هادی ها که متشکل از هزاران ترانزیستور در یک حجم کوچک بودند، به سرعت کامپیوترها افزوده و اندازه آنها را بطور قابل ملاحظه ای کاهش داد.

مشخصات اصلی کامپیوترهای نسل سوم عبارت بودند از:

  • استفاده از نیمه هادی ها
  • استفاده از نرم افزارهای کاربردی بنام سیستم عامل که امکان می داد تعداد زیادی برنامه بطور همزمان بر روی یک کامپیوتر مرکزی اجرا شوند.

نسل چهارم (۱۹۷۱ تا کنون)

اولین کامپیوتر شخصی که توسط IBM ساخته شد

در این نسل دانشمندان توانستند چند صدهزار جزء الکترونیکی را بر روی قطعه کوچکی بنام تراشه (Chip) سوار کنند. در سال ۱۹۷۱ شرکت اینتل اولین تراشه خود بنام Intel 4004 را عرضه کرد که تمام قسمتهای پردازنده مرکزی، حافظه، کنترل ورودی و خروجی را بر روی خود داشت. با کاهش قیمت بیشتر، کامپیوترها وارد خانه ها نیز گشتند. اولین کامپیوترهای خانگی عبارت بودند از کمودور و اپل. در سال ۱۹۸۱ IBM اولین کامپیوتر شخصی بنام IBM PC را وارد بازار کرد. تعداد کامپیوترهای شخصی تا سال ۱۹۸۲ به ۵٫۵ میلیون عدد رسید. شرکت اپل نیز در سال ۱۹۸۴ اولین سیستم عامل گرافیکی را عرضه کرد که در آن بجای تایپ دستورات، از جابجا کردن اشکال گرافیکی استفاده می شد. ورود شرکت مایکروسافت و سیستم عامل ویندوز مهمترین تحول زمینه صنعت نرم افزار بشمار می رفت. در حال حاضر صدها میلیون کامپیوتر شخصی در تمام نقاط دنیا در انجام کارهای مختلف صنعتی، اداری، علمی و آموزشی بکار می روند.

مشخصات اصلی کامپیوترهای این نسل عبارتند از:

  • تراشه های متمرکز (CPU)
  • سیستم عامل گرافیکی

کامپیوترهای نسل پنجم (اکنون و آینده)

تعریف این نسل از کامپیوتر اندکی دشوار است،‌ زیرا توسعه آنها هنوز در مراحل ابتدایی خود بسر می برد. کامپیوترهای این نسل با استفاده از هوش مصنوعی قادر به تفکر و تصمیم گیری خواهند بود. همچنین به جای زبانهای برنامه نویسی از گفتار انسانی برای ارتباط با آنها استفاده می شود که در مقالات بعدی به آن می پردازیم.

تاریخچه کامپیوتر در ایران

تاریخچه کامپیوتر در ایران را می توان به چهار دوره تقسیم کرد :

۱- پیدایش کامپیوتر: کامپیوتر در سال ۱۳۴۱ وارد ایران شد. بدین ترتیب پیدایش کامپیوتر در ایران تقریبا ۱۰ سال بعد از ظهور کامپیوتر در کشور های صنعتی بود.

۲- توسعه کامپیوتر: دوره توسعه کامپیوتر از سال ۱۳۵۰ در ایران آغاز و تا سال ۱۳۶۰ ادامه یافت. این دوره همراه با رقابت زیاد برای خرید سخت افزار، پیاده سازی سیستم های عظیم نرم افزاری، استخدام هر چه بیشتر نیروی انسانی و دنبال کردن برنامه های جامع با توجه به واقعیت های فنی نیروی انسانی کشور بود.

۳- بازنگری کامپیوتر: با ظهور انقلاب اسلامی, در زمینه کامپیوتر نیز تغییر و تحولاتی صورت گرفت و در نهایت تا سال ۱۳۵۹ یک سری بازنگری کلی انجام شد.

۴- بلوغ و رشد کامپیوتر در ایران: پس از بازگشایی دانشگاه ها در سال ۱۳۶۲ مرحله بعدی رشد کامپیوتر آغاز شد و هر دو شاخه نرم افزار و سخت افزار توسعه فراوانی یافتند. از مهمترین کارهای این دوره می توان پردازش زبان و خط فارسی را نام برد.

همانطور که قبلا گفتیم اولین کامپیوتر در سال ۱۳۴۱ وارد ایران شد.بسیاری به اشتباه تصور میکنند که این کامپیوتر توسط امیرعباس هویدا و برای استفاده او در دفتر کارش به ایران وارد شد(در این باره عکس معروفی از هویدا وجود دارد که او را در حال کار کردن با کامپیوتر نشان میدهد) در حالی که این کامپیوتر توسط شرکت ملی نفت ایران خریداری شد. این کامپیوتر IBM-1620 نام داشت و از آن برای پیگیری تولید نفت استفاده می شد.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *